धर्म र अध्यात्मको अन्तरसम्बन्ध
डा. निर्मलमणि अधिकारी
Please click the link to download the article on the interrelationship between Dharma and Adhyatma:
धर्म र अध्यात्मको अन्तरसम्बन्ध
April 5, 2024नेपालको साधारण नागरिकको हैसियतमा अभिमत
November 25, 2023निर्मलमणि अधिकारी
(१) नेपाली समाज धर्म मान्ने समाज भएको हुनाले हाल बहाल रहेको संविधानमा लेखेको धर्मनिरपेक्षता हटाई नेपाल “सनातन धर्मसापेक्ष राष्ट्र” संविधानतः हुनुपर्छ र संविधानमा सनातन धर्म भन्नाले वैदिक र हिन्दू, बौद्ध , किरात, बोन, जैन, प्रकृतिपूजक आदि भनेर उल्लेख गर्नुपर्छ ।
नेपाललाई धर्मनिरपेक्ष बनाउनु हुँदैन । नेपाललाई “हिन्दू राष्ट्र” / “बौद्ध राष्ट्र” / “किरात राष्ट्र” भन्नु पनि द्वन्द्वकै निहुँ हुनेछ । “सनातन धर्मसापेक्ष राष्ट्र” नेपालको सर्वाधिक उपयुुक्त परिचय हो ।
(२) गणतन्त्र वा संवैधानिक राजसंस्थामध्ये कुन चाहिँ विकल्पलाई बहुसङ्ख्यक जनताले चाहन्छन् भन्ने यथार्थ तथ्य थाहा पाउन शान्तिपूर्ण कुनै उपयुक्त विधिद्वारा जनताको मत लिनु उपयुक्त हुन्छ ।
(३) नेपाल जस्तो निकै विविधतापूर्ण राष्ट्रमा ढङ्ग पुर्याएर लागू गर्ने हो भने सङ्घीयताले राष्ट्रको समग्र विकासका लागि अवसर मिल्छ । अहिले लागू गरेको सङ्घीयता बेढङ्गको, खर्चिलो, असक्षम देखिएको छ । नदी प्रस्रवण क्षेत्रका आधारमा उत्तर-दक्षिण तीन-जोड-एक (३+१) प्रान्तीय (तीनवटा प्रान्त र एउटा राष्ट्रिय राजधानी क्षेत्र) संरचना हुनुपर्छ । नेपालमा कानुन निर्माण अर्थात् विधायनका लागि निर्वाचित सांसदहरू मन्त्री बन्न नपाउने कानुनी प्रावधान बनाउनु पर्छ । सांसदलाई सांसद विकास कोष वा अन्य कुनै बहानामा राज्य कोषबाट करोडौँ रकम दिइने प्रावधान पनि बन्द गर्नु पर्छ । सांसदहरू कानुन निर्माण र सुशासनको निगरानीमै केन्द्रित हुनुपर्छ ।
सांसद संख्या न्यूनतम् राख्नुपर्छ, तर समावेशी चाहिँ हुनुपर्छ । नेपालमा संघीय सरकार (केन्द्र) को मन्त्रीमण्डल जम्मा नौजनाको र प्रान्त (प्रदेश) सरकारको मन्त्रीमण्डल जम्मा पाँच जनाको हुनु नै पर्याप्त हो । त्योभन्दा बढी संख्या आवश्यक होइन । प्रान्तीय प्रादेशिक तहमा प्रदेश प्रमुख र मुख्यमन्त्री राख्ने अहिलेको संरचना हटाई प्रदेशाध्यक्षको विशिष्ट संरचना राख्नु उपयुक्त हुन्छ ।
स्थानीय तहमा व्यक्ति व्यक्ति स्वतन्त्र निर्वाचनमा उठ्ने, राजनीतिक पार्टीगत चुनाव नहुने र उमेदवारको गुट वा सूची प्यानल बनाउन नपाउने कडा कानुनी व्यवस्था उपयुक्त हुन्छ ।विधायनको अधिकार संघ (केन्द्र) र प्रान्त (प्रदेश) मा मात्रै रहनु उपयुक्त हुन्छ र स्थानीय तहलाई विकास निर्माण, नागरिक कल्याण, स्रोत तथा संसाधनको व्यवस्थापन, संरक्षण, संवर्धन र प्रवर्धन, कानुन कार्यान्वयन, सांस्कृतिक समावेशीकरण, धर्म संस्कृतिको संरक्षण, शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी लगायतको प्रत्याभूति आदि जिम्मेवारीमा केन्द्रित गराउनु पर्छ ।
पं. रुद्रमणि अधिकारीको जीवनी book in pdf for free download
October 16, 2023पुस्तकको शीर्षक :-
साहित्यकार पण्डित रुद्रमणि अधिकारीको जीवनी, व्यक्तित्व र कृतित्वको अध्ययन ।
संस्करण :-
प्रथम, वि.सं. २०६३ ।
लेखक :-
नारायणप्रसाद पौडेल ।
प्रकाशक :-
निर्मलमणि अधिकारी ।
Click the link to access and download the book:
महान् दार्शनिक कुमारिल भट्ट र भाट्ट–मीमांसा–दर्शनको संक्षिप्त परिचय book in pdf for free download
October 7, 2023“महान् दार्शनिक कुमारिल भट्ट र भाट्ट–मीमांसा–दर्शनको संक्षिप्त परिचय” पुस्तक वि.सं. २०७१ (सन् २०१४) मा प्रकाशित भएको हो । वैदिक परम्पराका छवटा मुख्य दर्शनहरूमध्येको एउटा विशिष्ट दर्शन हो मीमांसा दर्शन । वैदिक ज्ञान परम्परा एवं मीमांसा दर्शनको पठनपाठनका लागि यो पुस्तक निकै उपयोगी मानिएको छ । वैदिक परम्पराका आस्तिक दर्शनहरूमध्येको एक मीमांसादर्शनान्तर्गत आचार्य कुमारिल भट्टका मतको आधुनिक सञ्चारशास्त्रका लागि सान्दर्भिकता अन्वेषण गरिनुकासाथै सञ्चारप्रक्रियाको भाट्ट–मीमांसा–दार्शनिक सिद्धान्तीकरण भएको छ र भाट्ट–मीमांसा ढाँचा अभिनिर्माण पनि गरिएको छ ।
Citation: अधिकारी, निर्मलमणि । वि.सं. २०७१ । महान् दार्शनिक कुमारिल भट्ट र भाट्ट–मीमांसा–दर्शनको संक्षिप्त परिचय । काठमाडौं : शिवप्रसाद गौतम, शान्तिदेवी गौतम र सुशील गौतम ।
Please click the link to access and download the book:
मीमांसा-दर्शन निर्देशन book in pdf for free download
October 7, 2023मीमांसा-दर्शन निर्देशन पुस्तक वि.सं. २०६२ (सन् २००६) मा प्रकाशित भएको हो । वैदिक परम्पराका छवटा मुख्य दर्शनहरूमध्येको एउटा विशिष्ट दर्शन हो मीमांसा दर्शन । यो पुस्तकमा मीमांसा दर्शनको सामान्य परिचय दिनुका साथै मीमांसा दर्शनका दृष्टिकोणबाट धर्म, वेद, यज्ञ, स्वर्ग, दैवीशक्ति, कर्म, मुक्ति आदि बारे लेखिएका कूल सातवटा अध्याय (प्रकरण) छन् । यो प्रारम्भिक पुस्तक मात्रै भएकाले जिज्ञासु पाठकले यसपछि “महान् दार्शनिक कुमारिल भट्ट र भाट्ट–मीमांसा–दर्शनको संक्षिप्त परिचय” पुस्तक पढ्नुहुन अनुरोध छ ।
[अधिकारी, निर्मलमणि । वि.सं. २०७१ । महान् दार्शनिक कुमारिल भट्ट र भाट्ट–मीमांसा–दर्शनको संक्षिप्त परिचय । काठमाडौं : शिवप्रसाद गौतम, शान्तिदेवी गौतम र सुशील गौतम ।]
Please click the link to access and download the book:
उदघोषणकला The Art of Anchoring पुस्तक in pdf for free download
September 29, 2023उदघोषणकला The Art of Anchoring पुस्तकको पहिलो संस्करण २०६१ वि.सं.मा प्रकाशित भएको थियो भने दोस्रो संस्करण २०६४ मा प्रकाशित भएको थियो । आफ्नो समयको सर्वाधिक् लोकप्रिय यो पुस्तकको पिडिएफ संस्करण निःशुल्क डाउनलोडका लागि उपलब्ध गराइएको छ ।
Please clink the link to access and download the book:
आमसञ्चार र पत्रकारिता (पाँचौँ संस्करण) book in pdf available for free download
September 13, 2023“आमसञ्चार र पत्रकारिता (पाँचौँ संस्करण)” भनेर प्रसिद्ध यो पुस्तकको पूर्ण शीर्षक हो — आमसञ्चार र पत्रकारिता : सञ्चार, मिडिया र पत्रकारिताको समष्टि अध्ययन ।
वि.सं. २०६० मा पहिलो संस्करण प्रकाशित भएको यो पुस्तकको पाँचौँ संस्करण वि.सं. २०६६ (सन् २००९) मा प्रकाशित भएको थियो । पाँचौँ संस्करणमा आइपुग्दा यो पुस्तकमा ६ वटा खण्डहरूमा कूल २४ वटा एकाइहरू रहेका छन् । आफ्नो समयमा आमसञ्चार र पत्रकारिता विधामा नेपालमा सर्वाधिक् बिक्री वितरण भएको पुस्तक मानिन्छ यो पुस्तक । आमसञ्चार र पत्रकारिता : सञ्चार, मिडिया र पत्रकारिताको समष्टि अध्ययन पुस्तकको सकेसम्म नयाँ संस्करण र त्यो नभए पुनः मुद्रण उपलब्ध गराइयोस् भनेर धेरै माग आइरहेको थियो । लेखकको अत्यन्त व्यस्तताका कारणले यो पुस्तकको नयाँ संस्करण तयार पार्न सम्भव नभएको तथा पुनः मुद्रण मात्रै गर्न लेखकलाई अनिच्छा लागेको हुनाले सोही पाँचौँ संस्करणलाई नै यसरी पिडिएफ संस्करणमा निःशुल्क उपलब्ध गराइएको छ । हजारौँ नेपालीभाषीले पढिसकेको यो पुस्तक यसरी डिजिटल माध्यमबाट सार्वजनिक भएपछि थप हजारौँले पढेर थप लाभान्वित हुने अपेक्षा छ ।
Please click the link in order to access and download the classic Nepali book on communication, media and journalism:
सञ्चार मीमांसा available for free download
September 13, 2023सञ्चार मीमांसा पुस्तक वि.सं. २०६८ मा प्रकाशित भएको हो । यो पुस्तकमा सञ्चार सिद्धान्त (Communication theory) एवं सञ्चारको साधारणीकरण ढाँचा (Sadharanikaran Model of Communication) बारे काव्यात्मक प्रस्तुतिकरण छ । सिद्धान्त जस्तो जटिल विषयवस्तुलाई नेपाली झ्याउरे लयमा प्रस्तुत गर्ने मौलिक प्रयास गरिएको हुनाले यो पुस्तकलाई समीक्षकहरूले निकै प्रशंसा गरेका थिए । यो पिडिएफ फाइलमा सञ्चार मीमांसा पुस्तकका साथै सञ्चारको साधारणीकरण ढाँचा बारे थप जानकारीका लागि उपयोगी अन्य केही सामग्री पनि समावेश गरिएको छ ।
Please click the link to access and download the book:
सञ्चार शोध र मिडिया पर्यवेक्षण (in pdf) available for free download
September 6, 2023सञ्चार शोध र मिडिया पर्यवेक्षण (Communication research and media observation) पुस्तक २०६३ सालमा प्रकाशित भएको थियो । यो पुस्तकमा चारवटा खण्डहरू रहेका छन् । पहिलो खण्डमा चारवटा, दोस्रो खण्डमा दुईवटा, तेस्रो खण्डमा नौवटा र चौथो खण्डमा दुईवटा सामग्रीहरू छन् । यो पुस्तकमा कन्टेन्ट् एनलाइसिस (Content analysis), केस स्टडी (Case study), मिडिया प्रोफाइल (Media profile), मिडिया मनिटरिङ (Media monitoring), अनुसन्धान लेख (Research article), मिडिया विश्लेषण (Media analysis), विचार आलेख (Opinion article), टिप्पणी (Comments) आदि सङ्कलित छन् । सञ्चार तथा मिडियाको अध्ययन गर्नेहरूका लागि उपयोगी सन्दर्भ सामग्री भनेर धेरै प्रशंसा कमाएको यो पुस्तकको छापा संस्करण बजारमा उपलब्ध नरहेको, तर अध्येताहरूबाट धेरै सोधखोज भइरहेको हुनाले यसरी पिडिएफ संस्करण तयार पारेर निःशुल्क डाउनलोडका लागि उपलब्ध गराइएको हो ।
Please click the link in order to access and download the book:
Professionalism in Journalism and Indicators to Assess It
August 28, 2023This research article identifies different indicators that can be used while conducting research on professionalism practice in journalism. These indicators were developed for assessing the state of professionalism in Nepali journalism. It presents an overview of the concept of professionalism followed by discussion about the common standards of journalistic professionalism as envisioned in the journalists’ codes of conduct across the World. Finally, it presents a hands on technique to use the indicators for assessing professionalism in journalism.
Please click the link to access and download the research article:
Nirmala Mani Adhikary (Ayod Dhaumya) 